De Koreaanse Oorlog of Koreaoorlog was een oorlog tussen het door China en de Sovjet-Unie gesteunde communistische Noord-Korea en het door de Verenigde Naties, onder leiding van de Verenigde Staten, gesteunde Zuid-Korea. De directe oorzaak van het conflict lag in de na de Tweede Wereldoorlog doorgevoerde deling van het in 1910 door Japan geannexeerde Keizerrijk Korea. De oorlog begon in 1950 met een aanval van Noord-Korea op het zuiden en eindigde in 1953 met een wapenstilstand. Er is nooit een vredesverdrag gesloten, waardoor het conflict formeel nog steeds voortduurt.

De Koreaanse Oorlog was als gewapend conflict onderdeel van de Koude Oorlog. Betrokken waren de Verenigde Staten met een aantal bondgenoten onder vlag van de Verenigde Naties aan de ene kant en China en de Sovjet-Unie aan de andere kant.

Op 8 maart 2013 zei Noord-Korea het niet-aanvalsverdrag met Zuid-Korea op.

 

Aanloop

Korea was sinds 1910 bezet door Japan. Na de Tweede Wereldoorlog was het noorden bezet door de Sovjet-Unie en het zuiden door de Verenigde Staten. De 38e breedtegraad vormde de grens tussen de twee Korea's. Men was overeengekomen de beide landen te herenigen tot één Korea. Na het einde van de bezetting door de twee grote mogendheden kreeg Noord-Korea echter een communistische regering en werd in Zuid-Korea een pro-westers bestuur gevestigd. Noord-Korea werd gesteund door de Sovjet-Unie. Zuid-Korea kreeg bijstand van de Verenigde Staten voor haar anti-communistische opstelling. De Noord-Koreaanse regeringsleider Kim Il-sung besloot daarop om Zuid-Korea te veroveren.

Verloop van de oorlog

Op 25 juni 1950 vielen Noord-Koreaanse troepen Zuid-Korea binnen. Daarop besloot de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties tot militaire steun aan Zuid-Korea. Uiteindelijk bestond die militaire steun uit een troepenmacht waaraan naast troepen van de Verenigde Staten nog vijftien landen deelnamen: Australië, België, Canada, Colombia, Filipijnen,Ethiopië, Frankrijk, Griekenland, Verenigd Koninkrijk, Luxemburg, Nederland, Nieuw-Zeeland, Thailand, Turkije en Zuid-Afrika. De Amerikaanse generaal Douglas MacArthur werd benoemd tot bevelhebber.

Na enkele dagen werd de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoel bezet en begin september 1950 was 90% van Zuid-Korea in handen van Noordelijke troepen. Alleen een klein gebied rondom Pusan hield nog stand. Bijna waren de Zuid-Koreanen en de te hulp schietende Amerikanen op de knieën gedwongen, vooral omdat zowel de Zuid-Koreanen als de Amerikanen onvoldoende getraind waren, het moreel zeer laag was en de leiding vaak ernstig te kort schoot. Mede dankzij het feit dat de Noord-Koreanen zeer zware verliezen hadden geleden tijdens hun opmars en de bevoorradingsroutes voor hen steeds langer waren geworden, bloedde het offensief van de Noord-Koreanen langzaam dood. Daarnaast kwamen er steeds meer versterkingen aan voor de Amerikanen en Zuid-Koreanen in de vorm van nieuwe Amerikaanse divisies en eenheden van andere landen van de Verenigde Naties. Met behulp van een tactisch hoogstandje (de amfibische landing bijIncheon, ver achter de Noord-Koreaanse linies) en het nodige geluk slaagde bevelhebber MacArthur erin de Noord-Koreanen terug te dringen tot aan de grenzen van China. De Volksrepubliek China intervenieerde, onder andere vanwege de vermeende dreiging van kapitalistische legereenheden aan hun grenzen en het feit dat de Verenigde Staten openlijk steun gaven aan de nationalistische Chinezen op het eiland Formosa (het huidige Taiwan), onder leiding van Chiang Kai-shek. De VS zette de 7de vloot in ter bescherming van Formosa. De aanvallende Chinezen drongen de westerse coalitie terug. Opnieuw viel Seoel in communistische handen. MacArthur stelde voor de atoombom in te zetten tegen Volksrepubliek China, maar dat werd verworpen. Aanname zou volgens president Truman tot een nucleaire oorlog leiden, met alle rampzalige gevolgen van dien. Douglas MacArthur werd 11 april 1951 ontheven uit zijn functie als bevelhebber over de VN-troepen in Korea.

 

In de periode die volgde sleepte de oorlog zich voort, waarin successen en tegenslagen voor beide partijen elkaar afwisselden. Medio 1951 werden er pogingen gedaan vredesonderhandelingen te beginnen. Daarmee kon op 10 juli 1951 in Kaesong worden begonnen. De onderhandelingen sukkelden maandenlang voort en werden herhaalde malen gestaakt. Een groot struikelblok was de uitwisseling van krijgsgevangenen. Pas na de dood van Sovjetleider Stalin in maart 1953 werd er weer voortgang geboekt en op 27 juli 1953 kon er te Panmunjeom een staakt-het-vuren worden afgekondigd.

Om de Noord-Koreaanse leiders onder druk te zetten hebben de Amerikanen in de laatste twee jaar van de oorlog Noord-Korea aan een genadeloos bombardement met napalm onderworpen. Daarbij zijn waarschijnlijk wel 500.000 mensen om het leven gekomen.

 

Nasleep

De onderhandelingen hadden dan wel tot een staakt-het-vuren geleid, maar de vrede tussen Noord-Korea en Zuid-Korea is nooit gesloten, zodat beide landen officieel nog steeds in staat van oorlog verkeren. Regelmatig vallen er nog slachtoffers tijdens grensschendingen. Dieptepunt was het jaar 1961, waarbij totaal 122 mensen van het VN-leger sneuvelden. De Koreaanse Oorlog kostte tenslotte aan twee miljoen burgers en militairen het leven. Noord- en Zuid-Korea bleven als puinhopen achter.

Sinds de oorlog staan de legers van de twee landen onafgebroken oog in oog tegenover elkaar bij de gedemilitariseerde zone, een soort IJzeren Gordijn dat de twee landen van elkaar scheidt. Er zijn wel voorzichtige pogingen om meer toenaderingen tussen beide staten tot stand te brengen. Onder andere is er een regeling dat over en weer familie elkaar weer kan bezoeken. Door politieke fricties wordt die regeling nogal eens buiten werking gesteld.

De Koreaanse Oorlog wordt ook wel eens een vergeten oorlog genoemd, omdat hij in de schaduw staat van zowel de Tweede Wereldoorlog als de Vietnamoorlog. Deze oorlog was echter bloedig genoeg om hem zijn plaats in de geschiedenis te geven.

Sinds 2006 doet de Zuid-Koreaanse Waarheids- en Verzoeningscommissie onderzoek naar oorlogsmisdaden die in 1950-1953 zijn begaan. Ze bracht in juli 2008 onder meer naar buiten dat in 1950 duizenden Koreanen die van linkse sympathieën werden beschuldigd door Zuid-Koreaanse strijdkrachten werden geëxecuteerd onder toeziend oog van Amerikaanse soldaten, die bewust niet ingrepen.

In 2010 laaiden de vijandelijkheden tussen Noord- en Zuid-Korea weer op toen het Zuid-Koreaanse korvet Cheonan tot zinken werd gebracht, volgens Zuid-Korea en de VS door Noord-Korea. Later dat jaar hield Zuid-Korea enkele militaire oefeningen vlak bij de grenzen van de buur. Noord-Korea reageerde op de oefeningen met een granaataanval op de Zuid-Koreaanse eilandengroep Yeonpyeong, waarbij vier Zuid-Koreaanse doden vielen.

 

De Koreamedaille van de Verenigde Naties

De Korea Medaille is een ronde bronzen penning met op de voorzijde het VN-symbool, een wereldbol met daarop de zeven continenten en een lauwerkrans in bas-reliëf en op de vlakke keerzijde de opdracht "voor dienst in de verdediging van de beginselen van het Handvest van de Verenigde Naties", ook in bas-reliëf. De medaille wordt op de linkerborst gedragen en is aan het lint bevestigd door middel van een bronzen gesp en een mechanisme dat zowel draait om een knop als scharniert dankzij de bevestiging aan het lint.

Op de gesp is het woord "Korea" in bas-reliëf aangebracht. De aanduiding van het operatiegebied kan op de medailles, afhankelijk van de nationaliteit van de decorandus, worden weergegeven in het Engels, Frans, Spaans, Deens, Grieks, Italiaans, Nederlands, Zweeds, Sanskriet of Turks.

Alle medailles zijn van brons, er zijn geen zilveren of gouden medailles geslagen. Het lint kreeg de kleur van de vlag van de Verenigde Naties, hemelsblauw, met dunne witte verticale strepen. Wit is de voornaamste kleur van de vlag van Zuid-Korea.

Alle militairen in Korea en op de vloot in de Koreaanse wateren kwamen voor deze eerste Medaille voor Vredesmissies van de Verenigde Naties in aanmerking.